Gambas al Ajillo
Garnalen, knoflook en olijfolie – meer heb je eigenlijk niet nodig om iets geweldigs op tafel te zetten. Gambas al Ajillo is zo’n gerecht dat je meteen doet denken aan een zonnig terras in Spanje, met een glas koude witte wijn en een schaaltje versgebakken brood om in die heerlijke knoflookolie te dippen. Dit tapasgerecht is snel, simpel en boordevol smaak.
- Voorbereidingstijd: 15 minuten
- Bereidingstijd: 10 minuten
- Porties: 4 personen
- Voedingswaarden: 380 kcal
Het verhaal achter Gambas al Ajillo
Als kind gingen we regelmatig op vakantie naar Spanje, en dan met name naar de Canarische Eilanden. We verbleven vaak in kustplaatsen waar het leven zich grotendeels afspeelde op het strand en op de gezellige terrasjes langs de boulevard. Eten speelde altijd een grote rol tijdens die vakanties. Overal rook je de geur van gegrilde vis, knoflook en kruiden die uit de kleine restaurants kwamen. We aten vaak buiten de deur, en zo ontdekte ik al vroeg hoe lekker de Spaanse keuken eigenlijk is.
Eén van de plekken waar ik voor het eerst echt bewust kennismaakte met Spaanse gerechten was op Gran Canaria. Tapas bestellen hoorde erbij, en één van de gerechten die altijd op tafel kwam, was Gambas al Ajillo. Ik kan me nog goed herinneren hoe de ober een gloeiendhete schaal op tafel zette, waarin de garnalen lagen te sissen in olie met knoflook en chilipeper. Iedereen scheurde meteen een stuk brood af om in de olie te dippen. Dat deed ik ook, en vanaf dat moment was ik verkocht.
De oorsprong van Gambas al ajillo
Gambas al Ajillo heeft zijn oorsprong in Andalusië, het zonnige zuiden van Spanje. Dit gebied staat bekend om zijn visgerechten, en in de kustplaatsen werd al eeuwenlang gekookt met verse garnalen, knoflook en olijfolie. De eenvoudige bereidingswijze zorgde ervoor dat vissers en havenarbeiders na een lange dag werken snel een smaakvol gerecht op tafel konden zetten. De olie werd gebruikt om het eten te conserveren en gaf direct een volle smaak.
Door de jaren heen verspreidde het gerecht zich over heel Spanje en kreeg het in verschillende regio’s een eigen draai. In Madrid, een stad zonder directe toegang tot zee, werd Gambas al Ajillo bijvoorbeeld vaak klaargemaakt met een scheutje sherry. Dit gaf de olie een diepere smaak en werd een herkenbare variant op de Andalusische versie. Ook werd er in sommige delen van Spanje peterselie of een beetje citroensap toegevoegd voor een extra frisse smaak.
Wat Gambas al Ajillo zo bijzonder maakt, is dat het in de Spaanse eetcultuur niet alleen wordt gezien als een gerecht, maar ook als een sociale traditie. In Spanje eet je tapas meestal niet alleen. Je bestelt een paar schaaltjes, zet ze in het midden van de tafel en deelt ze met vrienden of familie, onder het genot van een glas wijn of een koude cerveza.
Een simpel maar perfect gerecht
Traditioneel wordt Gambas al Ajillo bereid in een cazuela, een klein aardewerken pannetje dat rechtstreeks op het vuur wordt gezet. Dit zorgt ervoor dat de olie snel heet wordt en de garnalen binnen een paar minuten perfect garen. Garnalen zijn ideaal om op de barbecue te bereiden omdat ze snel garen en goed tegen hoge temperaturen kunnen. Door een gietijzeren skillet direct op het vuur te zetten, wordt de olie loeiheet en krijgen de garnalen die karakteristieke lichte grillsmaak. Daarnaast geeft de barbecue een subtiele rooksmaak die je met een gewone pan niet zo snel bereikt.
Wat dit gerecht zo goed maakt, is de eenvoud. Vier basisingrediënten – garnalen, olijfolie, knoflook en chilipeper – en je hebt een klassieker. Het draait allemaal om de kwaliteit van de ingrediënten. Gebruik je goede olijfolie en verse knoflook, dan proef je meteen het verschil. In Spanje wordt Gambas al Ajillo vaak als tapa geserveerd, maar het kan ook prima als hoofdgerecht met brood of een frisse salade erbij. Door het op de barbecue te maken, krijgt het nét dat beetje extra smaak dat je normaal niet krijgt als je het in een pan maakt.
Ingrediënten
Gambas
500 g grote garnalen
1 tl gerookt paprikapoeder
½ tl zeezout
¼ tl versgemalen zwarte peper
Knoflookolie
100 ml extra vergine olijfolie
6 teentjes knoflook
1 rode chilipeper
Garnering
Sap van ½ citroen
2 el verse peterselie
Vers brood
Bereidingswijze
De barbecue voorbereiden
Voor dit gerecht gebruik je een gietijzeren skillet of een hittebestendige pan die direct op de barbecue kan. Steek de barbecue aan en richt hem in voor direct grillen op een temperatuur van ongeveer 220-250°C. Laat de skillet minstens 10 minuten mee opwarmen op het rooster, zodat hij goed heet wordt voordat de olie erin gaat.
🔥 Tip: Wil je een subtiele rooksmaak toevoegen? Gebruik een klein beetje rookhout zoals kersen- of citrushout. Garnalen nemen rook snel op, dus gebruik niet te veel, anders wordt de rooksmaak te overheersend.
De garnalen voorbereiden
Spoel de garnalen af onder koud water en dep ze goed droog met keukenpapier. Dit is belangrijk, omdat te veel vocht ervoor zorgt dat de garnalen niet mooi bakken, maar in plaats daarvan stomen. Een droge buitenkant helpt om een lichte korst te krijgen.
Doe de garnalen in een kom en voeg gerookt paprikapoeder, zeezout en zwarte peper toe. Meng alles goed door, zodat de kruiden gelijkmatig verdeeld worden. Laat de garnalen minstens 10 minuten rusten terwijl je de barbecue verder voorbereidt.
🔥 Tip: Gebruik bij voorkeur grote gamba’s, tijgergarnalen of langoustines. Hoe groter de garnalen, hoe sappiger ze blijven tijdens het bakken.
De knoflookolie maken
Zodra de skillet goed heet is, voeg je de olijfolie toe. Laat de olie 30 seconden op temperatuur komen, zodat hij gelijkmatig verhit wordt.
Voeg dan de knoflook en fijngesneden chilipeper toe. Roer regelmatig met een houten lepel of spatel, zodat de knoflook niet verbrandt. Laat de knoflook 2-3 minuten zachtjes bakken, totdat hij goudgeel begint te kleuren en zijn smaak goed in de olie trekt.
🔥 Tip: Verbrande knoflook kan bitter smaken, dus hou het goed in de gaten. Als de knoflook te snel kleurt, schuif de pan dan iets naar de zijkant van de barbecue, zodat hij minder directe hitte krijgt.
De garnalen bakken
Voeg de gekruide garnalen toe aan de hete olie. Zorg ervoor dat ze niet op elkaar liggen, zodat ze gelijkmatig bakken en niet gaan stomen. Bak de garnalen 1-2 minuten per kant, afhankelijk van de grootte. Zodra ze een mooie roze kleur krijgen en stevig beginnen te worden, zijn ze gaar.
Draai de garnalen om en bak de andere kant nog eens 1-2 minuten. Blijf ze af en toe bewegen, zodat ze niet te veel aankoeken aan de pan en goed in contact blijven met de olie.
🔥 Tip: Laat de garnalen niet te lang bakken, want dan worden ze taai. Zodra ze stevig aanvoelen en een mooie kleur hebben, zijn ze perfect.
De smaak afmaken
Zodra de garnalen klaar zijn, knijp je het sap van een halve citroen over het geheel uit. Dit geeft een frisse tegenhanger aan de rijke olie en knoflook. Bestrooi de garnalen met verse peterselie en roer alles goed door, zodat de smaken zich mooi verdelen.
🔥 Tip: Wil je een extra luxe versie? Voeg een klein klontje boter toe aan de olie en laat het smelten voordat je de citroen en peterselie toevoegt. Dit geeft een zachtere, vollere smaak aan de saus.
Serveren en genieten
Schep de garnalen samen met de knoflookolie in een schaal of serveer ze rechtstreeks uit de skillet. Serveer met vers brood, zodat je niets van de heerlijke olie hoeft te verspillen. Doop het brood in de knoflookolie en geniet van de combinatie van knapperig brood, sappige garnalen en pittige olie.
Veelgestelde vragen
Heb je vragen over het bereiden van Gambas al Ajillo? Hier vind je de antwoorden op de meest gestelde vragen over bereidingstijd, ingrediënten, kooktechnieken en meer.
Welke garnalen kan ik het beste gebruiken voor Gambas al Ajillo?
Voor het beste resultaat gebruik je grote gamba’s, tijgergarnalen of langoustines. Hoe groter de garnalen, hoe sappiger ze blijven tijdens het bakken. Gebruik bij voorkeur verse garnalen, maar als je diepvriesgarnalen gebruikt, zorg er dan voor dat je ze volledig ontdooit en goed droogdept voordat je ze bakt. Dit voorkomt dat er te veel vocht vrijkomt in de pan, waardoor de garnalen gaan stomen in plaats van bakken.
Moet ik de garnalen pellen of kan ik ze met schil bereiden?
Dit is een kwestie van persoonlijke voorkeur. Gepelde garnalen nemen de knoflookolie beter op en zijn makkelijker te eten, terwijl garnalen met schil meer smaak behouden en sappiger blijven tijdens het bakken. Een tussenoplossing is om de schaal te verwijderen, maar de staart eraan te laten. Dit ziet er mooi uit bij het serveren en helpt bij het vasthouden van de garnalen tijdens het eten.
Hoe voorkom ik dat de knoflook bitter wordt?
Knoflook kan snel verbranden als de temperatuur te hoog is, en dit kan een bittere smaak geven aan het gerecht. Zorg ervoor dat je de knoflook op laag tot middelhoog vuur bakt en blijf regelmatig roeren. Zodra de knoflook een lichte goudgele kleur krijgt, is hij goed.
Kan ik Gamba al Ajillo van tevoren maken?
De garnalen zelf bak je het beste vers, omdat ze snel garen en het lekkerst zijn als ze net uit de pan komen. Wat je wél kunt voorbereiden:
- De knoflookolie kun je van tevoren maken en in de koelkast bewaren. Laat de knoflook en chilipeper langzaam trekken in de olijfolie en warm het op voordat je de garnalen toevoegt.
- De garnalen kun je schoonmaken en kruiden, zodat ze meteen klaar zijn om te bakken.
Voedingswaarden
Een portie van 250 gram Gambas al Ajillo bevat gemiddeld 380 kcal. Dit is een schatting en kan variëren afhankelijk van het type garnalen, de hoeveelheid knoflookolie en eventuele extra toppings.
Calorieën: 380 kcal (19%) Koolhydraten: 4 g (1%) Eiwitten: 29 g (58%) Vet: 28 g (43%) Verzadigd vet: 4 g (20%) Cholesterol: 220 mg (73%) Natrium: 740 mg (32%) Kalium: 450 mg (13%) Vezels: 1 g (4%) Suikers: 1 g (1%) Vitamine C: 8 mg (10%) Calcium: 120 mg (12%) IJzer: 2,5 mg (14%)
Deel jouw creatie
Heb je dit recept voor Gambas al Ajillo geprobeerd? We willen graag zien hoe jouw gerecht eruitziet! Maak een foto van het resultaat en deel deze met ons op social media met de hashtag #smokdbarbecue. Het is een geweldige manier om jouw creaties te laten zien en anderen te inspireren om ook aan de slag te gaan met onze recepten. We kijken uit naar jouw barbecue creaties!